با علائم سکته مغزي خفيف+عوارض بعد از سکته آشنا شويد!!

سکته مغزي يکي از اورژانس هاي پزشکي جدي است که به دليل اختلال در جريان خون به بخشي از مغز رخ مي دهد و مي تواند در عرض چند دقيقه منجر به آسيب هاي جبران ناپذير به سلول هاي مغزي شود.

اين عارضه مي تواند ناگهاني و بدون هشدار قبلي اتفاق بيفتد و بسته به محل و شدت آسيب عوارضي مانند فلج يک طرفه بدن، اختلال در تکلم، تاري ديد، سردرگمي ذهني و حتي مرگ را به دنبال داشته باشد.

سکته مغزي در دو نوع اصلي ايسکميک (ناشي از انسداد رگ) و هموراژيک (ناشي از پارگي رگ) رخ مي دهد و تشخيص سريع نوع آن در تعيين مسير درمان نقش حياتي دارد. از آنجايي که زمان در درمان سکته مغزي اهميت زيادي دارد مراجعه فوري به مراکز درماني تخصصي ضروري است و بهتر است درمان در بهترين کلينيک فوق تخصصي مغز و اعصاب در تهران انجام شود تا بيماران از بالاترين سطح مراقبت هاي تخصصي و تجهيزات مدرن بهره مند گردند و شانس بازيابي عملکرد هاي مغزي خود را افزايش دهند.

علائم سکته مغزي خفيف

سکته مغزي خفيف که گاهي با عنوان حمله ايسکميک گذرا (TIA) نيز شناخته مي شود اغلب ناديده گرفته مي شود زيرا علائم آن مي تواند موقتي، خفيف و گذرا باشد. اما اين نوع سکته در حقيقت هشداري جدي از جانب بدن است که نشان مي دهد احتمال وقوع سکته مغزي شديد تر در آينده وجود دارد. شناسايي زود هنگام اين علائم فرصتي طلايي براي پيشگيري از آسيب هاي دائمي مغزي فراهم مي کند. اگرچه علائم ممکن است تنها چند دقيقه تا چند ساعت ادامه داشته باشند اما اهميت دارد که فرد بلافاصله تحت نظر بهترين فوق تخصص مغز و اعصاب بزرگسالان در تهران قرار گيرد.

ضعف يا بي حسي در صورت، بازو يا پا(به ويژه در يک طرف بدن)

يکي از شايع ترين نشانه هاي سکته مغزي خفيف احساس ضعف يا بي حسي ناگهاني در يک سمت صورت يا يکي از اندام ها به خصوص دست يا پا است. معمولاً اين حالت به طور ناگهاني رخ مي دهد و ممکن است فرد متوجه شود که نمي تواند دست خود را بالا نگه دارد يا بخشي از صورتش دچار افتادگي شده است.

اين علامت نشان مي دهد که بخشي از مغز که مسئول کنترل عضلات همان سمت بدن است براي مدتي کوتاه دچار کاهش جريان خون شده است. اگرچه ممکن است اين بي حسي ظرف چند دقيقه برطرف شود اما نبايد ناديده گرفته شود زيرا زنگ خطري براي سکته مغزي شديد تر در آينده است.

اختلال در گفتار يا درک کلمات

فرد ممکن است به طور ناگهاني با مشکل در صحبت کردن يا درک صحبت ديگران مواجه شود. ممکن است کلمات را به هم بريزد، واژه ها را اشتباه انتخاب کند يا ديگران نتوانند صحبت او را متوجه شوند. در برخي موارد نيز توانايي درک جملات ساده از بين مي رود. اين علامت مي تواند به دليل آسيب موقت در ناحيه زباني مغز باشد که خون رساني به آن براي مدتي مختل شده است. چنين اختلالي حتي اگر ظرف چند دقيقه برطرف شود نشانه اي جدي است که نياز به بررسي فوري دارد.

تاري ديد يا کاهش بينايي ناگهاني

سکته مغزي خفيف مي تواند باعث تاري ديد يا کاهش بينايي در يک يا هر دو چشم شود. برخي افراد ممکن است احساس کنند که ديد آن ها تار شده، لکه هاي سياه يا روشن در ميدان ديدشان ظاهر شده يا حتي دچار دوبيني شوند. اين علامت مي تواند نشان دهنده اختلال موقت در خون رساني به ناحيه اي از مغز باشد که بينايي را کنترل مي کند. کاهش ناگهاني بينايي هرچند موقتي ممکن است بسيار خطرناک باشد و نبايد به ساد گي از آن گذشت.

سرگيجه و اختلال در تعادل

احساس سرگيجه شديد يا از دست دادن تعادل ناگهاني نيز مي تواند نشانه اي از سکته مغزي خفيف باشد. اين حالت معمولاً با ناتواني در راه رفتن مستقيم، تلوتلو خوردن يا احساس سبکي سر همراه است. در برخي موارد فرد ممکن است دچار حالت تهوع يا حتي زمين خوردن شود. اين علامت بيشتر به دليل اختلال در نواحي مغزي مرتبط با حفظ تعادل بدن رخ مي دهد و حتي اگر چند دقيقه بعد از بين برود نياز به پيگيري پزشکي فوري دارد.

سردرد ناگهاني و شديد

در برخي افراد سردرد ناگهاني و بي مقدمه اي که با ساير علائم مانند تاري ديد، گيجي يا اختلال در گفتار همراه باشد مي تواند نشان دهنده سکته مغزي خفيف باشد. اين نوع سردرد معمولاً با سردرد هاي عادي متفاوت است و ممکن است توأم با احساس فشار يا سوزش در سر باشد. هر چند سردرد به تنهايي نشانه قطعي سکته نيست اما در صورت همراهي با ساير علائم ذکرشده بايد به عنوان زنگ خطر در نظر گرفته شود. به مرکز مغز و اعصاب تهران مراجعه کنيد.

علائم قبل از سکته مغزي

قبل از وقوع سکته مغزي بدن اغلب علائم و نشانه هاي هشداردهنده اي را بروز مي دهد که ممکن است کمتر شناخته شده يا غيرمعمول باشند اما اهميت بالايي در پيشگيري و تشخيص به موقع دارند. اين علائم که گاهي با نشانه هاي کلاسيک متفاوت اند مي توانند به صورت تغييرات ناگهاني در حس هاي مختلف بدن، عملکرد عضلات يا حتي ضربان قلب ظاهر شوند. شناخت و توجه به اين نشانه هاي غيرمعمول فرصت طلايي براي مراجعه به موقع به پزشک و پيشگيري از بروز سکته مغزي کامل و آسيب هاي شديد را فراهم مي کند. بنابراين آگاهي از اين موارد کمتر شناخته شده نقش مهمي در حفظ سلامت مغز و زندگي فرد دارد.

احساس سردي يا بي حسي در لب ها يا زبان

پيش از سکته مغزي برخي افراد ممکن است احساس بي حسي، سوزن سوزن شدن يا سردي غيرعادي در لب ها يا زبان خود تجربه کنند. اين نشانه که اغلب به آن توجه کمتري مي شود مي تواند نشان دهنده اختلال در عصب هاي صورت يا مغز باشد و از علائم هشداردهنده زود هنگام باشد.

اختلال در بلعيدن (ديسفاژي)

يکي از علائم نادرتري که ممکن است پيش از سکته ظاهر شود مشکل ناگهاني در بلعيدن است. فرد ممکن است هنگام خوردن يا نوشيدن دچار سرفه يا خفگي شود که به دليل ضعف يا اختلال در کنترل عضلات مربوط به بلع است. اين علامت مي تواند هشداردهنده ضعيف شدن عملکرد عصب هاي مرتبط با بلع باشد.

احساس خستگي يا ضعف شديد غيرمنتظره

احساس خستگي غيرمعمول، ضعف عمومي بدن يا ناتواني در انجام فعاليت هاي روزمره که بدون علت مشخص و ناگهاني به سراغ فرد مي آيد مي تواند يکي از نشانه هاي پيش درآمد سکته مغزي باشد. اين نوع ضعف ممکن است با بي حالي همراه شود و به تدريج شديدتر شود.

تپش قلب نامنظم يا ضربان سريع

اختلال در ضربان قلب به خصوص فيبريلاسيون دهليزي که باعث ضربان نا منظم و سريع قلب مي شود مي تواند خطر سکته مغزي را افزايش دهد. گاهي افراد پيش از سکته دچار احساس تپش قلب شديد يا نامنظم مي شوند که بايد جدي گرفته شود.

تغيير ناگهاني در حس چشايي

تغيير غيرمنتظره در طعم غذا ها مثل تلخي يا بي مزه شدن ناگهاني همه چيز ممکن است يکي از علائم نادري باشد که به دليل تاثير سکته مغزي خفيف روي نواحي مرتبط با حس چشايي در مغز رخ مي دهد.

کاهش ناگهاني شنوايي يا زنگ زدن گوش ها

برخي بيماران قبل از سکته ممکن است کاهش شنوايي يک طرفه يا صداي زنگ و وزوز در گوش هاي خود را تجربه کنند. اين علامت مي تواند نشان دهنده اختلال در عملکرد اعصاب شنوايي يا جريان خون به نواحي مرتبط مغز باشد.

علائم سکته مغزي خفيف در زنان

سکته مغزي خفيف در زنان ممکن است با نشانه هايي نا محسوس و متفاوت از علائم معمولي که در مردان مشاهده مي شود بروز کند. اين تفاوت ها ناشي از ويژگي هاي فيزيولوژيکي و هورموني زنان است که گاهي باعث مي شود علائم به صورت غيرکلاسيک و ظريف تر ظاهر شوند.

بسياري از اين نشانه ها به قدري ظريف و گذرا هستند که ممکن است به اشتباه به عوامل ديگري نسبت داده شوند و همين موضوع باعث تأخير در تشخيص و درمان مي شود. آگاهي از اين علائم خاص و کمتر شناخته شده مي تواند به زنان کمک کند تا سريع تر به مراقبت هاي پزشکي دسترسي پيدا کنند و خطر آسيب هاي جدي ناشي از سکته مغزي را کاهش دهند.

حساسيت بيش از حد به نور و صدا

زنان ممکن است قبل از سکته خفيف دچار حساسيت غير عادي به نور شديد يا صداهاي بلند شوند که اين حالت شبيه ميگرن يا استرس شديد است اما مي تواند نشانه اي از اختلال موقتي در عملکرد مغز باشد. اين نوع حساسيت گاهي همراه با سردردهاي گذرا يا احساس ناراحتي در سر بروز مي کند.

احساس گرفتگي يا سفتي در گردن و شانه ها

برخي زنان پيش از سکته مغزي خفيف احساس سفتي يا گرفتگي غير منتظره در ناحيه گردن و شانه ها را گزارش کرده اند. اين علامت ممکن است به دليل کاهش خون رساني يا التهاب در رگ هاي مغزي يا گردني باشد و معمولاً با درد يا محدوديت حرکتي همراه است.

اختلالات موقت در حس بويايي يا چشايي

تغييرات ناگهاني در حس بويايي يا چشايي مانند از دست دادن يا کاهش توانايي تشخيص بوها و طعم ها مي تواند يکي از علائم غيرمعمول سکته مغزي خفيف در زنان باشد. اين تغييرات اغلب کوتاه مدت و گذرا هستند اما اهميت بالايي دارند.

سرد شدن يا رنگ پريدگي ناگهاني پوست در يک سمت بدن

احساس سردي، رنگ پريدگي يا حتي تعريق غيرعادي در يک سمت بدن بدون علت ظاهري مي تواند نشانه اي از اختلال موقت در عملکرد اعصاب خودکار و گردش خون ناشي از سکته مغزي خفيف باشد.

اختلال در کنترل ادرار يا نياز مکرر به دستشويي

اگرچه اين علامت کمتر شناخته شده است برخي زنان قبل از سکته مغزي خفيف، اختلالات موقتي در کنترل ادرار يا افزايش دفعات ادرار را تجربه مي کنند. اين مسئله مي تواند ناشي از درگيري نواحي مغزي مربوط به عملکرد مثانه باشد.

نوسانات شديد در فشار خون يا ضربان قلب بدون دليل مشخص

تغييرات ناگهاني و شديد در فشار خون يا ضربان قلب که به طور مکرر و بدون دليل ظاهري رخ مي دهد ممکن است نشانه اي از مشکلات گردش خون مغزي و هشدار پيش از سکته باشد.

حس گيجي در فضا و اختلال در جهت يابي

زناني که دچار سکته خفيف مي شوند ممکن است ناگهان در درک موقعيت خود در فضا مشکل پيدا کنند مثلاً نمي توانند مسير ساده اي را طي کنند يا در پيدا کردن راه در مکان هاي آشنا دچار سردرگمي مي شوند. اين نشانه ها بيشتر از علائم کلاسيک در زنان ديده مي شود.

عوارض بعد از سکته مغزي خفيف

اگرچه سکته مغزي خفيف يا حمله ايسکميک گذرا معمولاً باعث آسيب دائمي نمي شود اما مي تواند عوارض مختلفي به دنبال داشته باشد که بر کيفيت زندگي فرد تأثيرگذارند و گاهي هشداردهنده وقوع سکته مغزي شديد تر در آينده اند. اين عوارض ممکن است جسمي، رواني يا شناختي باشند و حتي در مواردي گذرا به نظر برسند اما نيازمند پيگيري و درمان دقيق اند تا از بروز مشکلات مزمن جلوگيري شود. در ادامه با مهم ترين عوارض بعد از سکته مغزي خفيف آشنا مي شويم.

ضعف و اختلال در کنترل عضلات

پس از سکته خفيف برخي بيماران ممکن است تا مدتي احساس ضعف يا ناتواني در حرکت بخشي از بدن به ويژه در يک سمت داشته باشند. اين ضعف ممکن است محدود و موقتي باشد اما مي تواند فعاليت هاي روزمره مانند راه رفتن، بلند کردن اشيا يا حتي حفظ تعادل را دشوار کند.

اختلالات شناختي و تمرکز

يکي از عوارض شايع مشکلات موقتي در حافظه، تمرکز و توانايي حل مسئله است. بيماران ممکن است در ياد آوري اطلاعات يا تمرکز روي کارهاي ساده دچار مشکل شوند که اين وضعيت مي تواند باعث کاهش بهره وري و احساس نااميدي شود.

اختلالات رواني و عاطفي

احساس اضطراب، افسردگي و تغييرات خلق وخو پس از سکته خفيف رايج است. اين عوارض رواني مي توانند به دليل ترس از بروز سکته هاي جدي تر کاهش استقلال فردي يا اثر مستقيم آسيب مغزي ايجاد شوند و نياز به حمايت و درمان روانشناختي دارند.

مشکلات گفتاري و بلع

در برخي موارد بيماران ممکن است دچار اختلالات موقت در تکلم يا بلع شوند. اين مشکلات معمولاً گذرا هستند اما مي توانند در برقراري ارتباط و تغذيه مناسب اختلال ايجاد کنند و نيازمند تمرين هاي توانبخشي و پيگيري پزشکي اند.

خستگي مزمن و کاهش انرژي

بسياري از افراد پس از سکته مغزي خفيف دچار احساس خستگي مفرط و کاهش سطح انرژي مي شوند که مي تواند ماه ها ادامه داشته باشد. اين عارضه فعاليت هاي روزمره را محدود مي کند و کيفيت زندگي را کاهش مي دهد.

افزايش خطر سکته مغزي شديد تر

از مهم ترين عوارض سکته مغزي خفيف افزايش احتمال بروز سکته مغزي کامل در آينده است. عدم درمان و پيگيري مناسب مي تواند منجر به آسيب هاي جدي تر و غيرقابل بازگشت مغزي شود بنابراين توجه و مراقبت هاي پزشکي دقيق پس از اين مرحله بسيار حياتي است.

علت سکته مغزي و انواع آن

سکته مغزي زماني رخ مي دهد که خون رساني به بخشي از مغز به طور ناگهاني دچار اختلال شود و در نتيجه سلول هاي مغزي به دليل کمبود اکسيژن و مواد مغذي شروع به آسيب ديدن يا مرگ مي کنند. علت اصلي سکته مغزي مشکلات مرتبط با جريان خون در عروق مغزي است که مي تواند ناشي از انسداد يا خونريزي باشد. شناخت علت دقيق سکته مغزي براي انتخاب روش درماني مناسب و پيشگيري از آسيب هاي بيشتر بسيار مهم است.

سکته مغزي ايسکميک

اين نوع شايع ترين شکل سکته مغزي است و حدود 80 درصد موارد را شامل مي شود. در سکته ايسکميک رگ هاي خوني که خون را به مغز مي رسانند به دليل وجود لخته خون يا گرفتگي ناشي از رسوبات چربي (آترواسکلروز) مسدود مي شوند. اين انسداد باعث کاهش يا توقف جريان خون به نواحي خاصي از مغز شده و عملکرد آن قسمت مختل مي شود. درمان سريع و رفع انسداد مي تواند از آسيب دائمي جلوگيري کند.

سکته مغزي هموراژيک

اين نوع کمتر شايع است اما شديد نر بوده و ناشي از پارگي يک رگ خوني در مغز و خونريزي در داخل بافت مغز است. فشار خون بالا، ناهنجاري هاي عروقي مانند آنوريسم و ضربه به سر از عوامل اصلي ايجاد سکته هموراژيک هستند. خونريزي باعث تورم و فشار روي بافت مغز مي شود که مي تواند به سرعت وضعيت بيمار را بحراني کند.

حمله ايسکميک گذرا (TIA)

اين نوع سکته که به سکته مغزي خفيف يا گذرا معروف است زماني اتفاق مي افتد که انسداد رگ به صورت موقت بوده و جريان خون به سرعت بازيابي مي شود. علائم آن کوتاه مدت و زود گذر هستند اما هشدار مهمي براي احتمال وقوع سکته مغزي شديد تر در آينده محسوب مي شوند.

درمان و مديريت سکته مغزي بايد در بهترين کلينيک فوق تخصصي مغز و اعصاب در تهران انجام شود تا بيماران از تخصص بالاي پزشکان و تجهيزات پيشرفته بهره مند شوند و بهترين نتايج درماني حاصل گردد. اين مراکز با تجربه بالا در تشخيص دقيق و اجراي سريع درمان هاي نوين نقش حياتي در بهبود کيفيت زندگي بيماران ايفا مي کنند.

طول عمر بعد از سکته مغزي

طول عمر پس از سکته مغزي به عوامل متعددي بستگي دارد که از جمله آن ها مي توان به شدت و نوع سکته، سرعت دريافت درمان، مراقبت هاي پس از سکته وضعيت سلامت کلي فرد و وجود بيماري هاي زمينه اي اشاره کرد. سکته مغزي مي تواند از نظر شدت بسيار متغير باشد برخي افراد پس از سکته خفيف به سرعت بهبود يافته و زندگي عادي خود را ادامه مي دهند اما در موارد شديد تر ممکن است عوارض دائمي و ناتواني هاي مختلفي ايجاد شود که بر کيفيت و طول عمر تأثيرگذار است.

تحقيقات نشان داده اند که دريافت سريع و تخصصي درمان در مراکز فوق تخصصي مغز و اعصاب مانند بهترين کلينيک فوق تخصصي مغز و اعصاب در تهران مي تواند احتمال بهبود عملکرد مغز و کاهش عوارض جدي را افزايش دهد و در نهايت طول عمر بيماران را بهبود بخشد. همچنين کنترل دقيق عوامل خطر مانند فشار خون، ديابت، کلسترول بالا و ترک سيگار پس از سکته نقش بسيار مهمي در پيشگيري از سکته هاي مجدد و افزايش طول عمر دارد.

به طور کلي بسياري از افراد پس از سکته مغزي مي نوانند سال ها با کيفيت زندگي مناسبي زندگي کنند به شرطي که تحت نظر پزشکان متخصص باشند و سبک زندگي سالم را رعايت کنند. پيگيري درمان هاي توانبخشي و مراقبت هاي پزشکي منظم کليد افزايش طول عمر و بازگشت به زندگي فعال پس از سکته است.